Diyabette ayağa dikkat!

Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) bilgilerine nazaran, dünya genelinde yaklaşık olarak 382 milyon yetişkinin diyabet hastası olduğu varsayım ediliyor. 2035 yılına kadar bu sayının 592 milyon olması bekleniyor. Yapılan çalışmalar ışığında, son 15 yılda diyabet sıklığı ülkemizde yaklaşık yüzde 90 artarken, obezite oranı ise yaklaşık yüzde 44’lük bir oranla artış gösterdi. Diyabetin pankreastan salgılanan insülin hormonunun eksikliği, etkisizliği yahut beden tarafından yanlışsız formda kullanılamaması nedeniyle ortaya çıktığını belirten Girişimsel Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. İsmail Kırbaş, hastalığın hudutları besleyen damarları da olumsuz etkilediğini söyledi. Kırbaş, diyabetin el ve ayaklarda hissizlik, yanma üzere sıkıntılara yol açtığını vurguladı.

Diyabet sürecinde tüm bedenin etkilendiğini lisana getiren Kırbaş, “Pek çok hastada kılcal kan damarları ve hudut uçlarında hasar yaşanıyor. Diyabetin belirtileri ortasında çok susuzluk, sık idrara çıkma, çok açlık hissi, kilo kaybı, yorgunluk, bulanık görme ve yavaş uygunlaşan yaralar yer alıyor. Diyabet ilerlediğinde sonları besleyen damarlar, hudutları yeteri kadar besleyemediği için nöropati, deveran bozuklukları, ayak yaraları ve ülserler, ayak deformiteleri, enfeksiyonlar ortaya çıkıyor” formunda anlattı.

Diyabetik bireylerde ayak sıhhatinin ehemmiyetine vurgu yapan Kırbaş, “Kamuoyunda az bilinen komplikasyonlarından biri olan diyabetik nöropatide diyabet, bilhassa ayaklarda periferik sonları etkileyebiliyor. Bu durum, his kaybına ve duyu eksikliğine yol açarken, ayaklarda ağrı, sıcaklık yahut basınç hissi kayboluyor. Ortaya çıkan küçük yaralar yahut ayak deformiteleri fark edilemediğinde ise,ayaklara kâfi kan akışını sağlanamadığı için yaraların güzelleşme süreci zorlaşıyor” halinde anlattı. Yaralanmaların güzelleşme sürecinin zorlaştığını hatırlatan Kırbaş’a nazaran, bu durum enfeksiyon riskini de artıyor. Kırbaş şöyle konuştu: “Sinir hasarı ve dolanım bozukluğu nedeniyle ayaklarda yaralar ve ülserler meydana gelebiliyor. Bu yaralar, enfeksiyon riskini artırarak önemli meselelere yol açabiliyor. Kan şekeri denetimi, antrenman ve tertipli sıhhat denetimleri, ayak problemlerinin önlenmesine yardımcı olabilir. Ayaklarda rastgele bir yara, enfeksiyon varsa tabibe başvurmalısınız” halinde konuştu.

Ayak bakımının genel sıhhati da desteklediğini söyleyen Kırbaş, “Düzenli ayak bakımı yapılmalı, bilhassa ayak tırnakları yoluna uygun kesilmeli. Derin tırnak kısmı sonrası parmaklarda enfeksiyon riski yükselir. Şayet diyabet, sirkülasyon problemleri yahut başka sıhhat problemleriniz varsa, ayak bakımında daha dikkatli olmalısınız. Ayak sıhhatinizi korumak için sistemli olarak ayaklarınızı esnetin ve güçlendirin. Ayaklarınızı kullanmaktan kaçınmak, ayak kaslarının zayıflamasına ve sıkıntılara yol açabilir. Rahat, uygun boyutta ve nefes alabilir materyalden yapılmış ayakkabılar giyin. Ayakkabılar ayağınıza tam oturmalı ve dar olmamalı. Ayakkabı giyerken çorap kullanmaya itina gösterin” tavsiyesi yaptı.

Diyabetin temelinde, kan şekerinin olağandan yüksek düzeylerde seyrettiği bir durumun bulunduğunu söyleyen Kırbaş şu tabirleri kullandı: “Bu durum, bedendeki hücrelere gerekli enerjiyi sağlayamama ve kan sirkülasyonundaki yüksek şekerin çeşitli organ ve dokulara ziyan verme potansiyeli taşımasıyla alakalı. Hastalığın Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki çeşidi bulunurken, Tip 2 en sık karşılaştığımız diyabet tipi olarak dikkat çekiyor.”