Vicdan terazisi neden Suriye olmalı? Taha Kılınç’tan ‘zalim seçen’ Müslümanlara ‘tutarlılık’ daveti

Suriye’de 61 yıllık Baas rejimini yıkan ihtilal, ülkemizdeki kimi kesitler tarafından beğenilen karşılanmadı. Beşşar Esed’in gidişinden rahatsız olan güruh, yaşananların terör devleti İsrail’e yaradığını öne sürüp Türkiye’yi dahi suçladı.

Yaşananlar Ersin Çelik moderatörlüğünde TVNET’te canlı yayınlanan Siyaseten programında masaya yatırıldı.

Derin Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Taha Kılınç, Suriye’deki ihtilal sonrası kimi bölümler tarafından ortaya atılan ‘İsrail’in işine yaradı’ telaffuzlarına reaksiyon gösterdi.

“Şimdi, daha evvel de söz ettik: Bir bölgeyle ilgilenen beşerler olarak bakıyoruz. Bu, tahminen profesyonelce bir bakış. Bir de Müslümanca bir bakış var. Sonuçta, faaliyetlerimizin hepsinin ötesinde “İslam dünyası nasıl daha âlâ olur, nasıl ayakları üzerinde durur?” korkusu var. Ben, ikisini bir ortada yürütmek gerektiğini düşünüyorum. Bir oryantalist üzere, bir Batılı üzere, coğrafik yakınlık hissetmeyen biri üzere bakamam. Ben bu coğrafyanın bir parçasıyım, bu coğrafya da benim modülüm.

Bu açıdan, en başından beri gördüğüm bir çelişki var. Suriye’de, en optimist varsayımla, 1 milyon insan zalim bir rejim ve onun destekçileri tarafından öldürüldü. Oradaki insanların öldürülmeleri sırasında ve olaylar olup bittikten sonra yapılan açıklamalarda, tıpkı secdeye baş koyduğumuz, tıpkı kıbleye döndüğümüz kimi Müslümanlar, konuları büsbütün bir Batılı üzere, dışarıdan biri üzere değerlendiriyorlar.

Mesela, Filistin konusunda hakikaten seslerini yükselten, öfke duyan bir halde reaksiyon gösteren insanlara bakıyorum. Kimileri, Filistin ile Suriye ortasında eşzamanlı ve muadil olarak, “Filistin’in kanı Suriye’nin kanından daha mı üstün?” dedirtecek halde resmen zalim seçiyor, mazlum seçiyor. Bugün baktığınızda, Netanyahu neyse Esed de odur demek lazım. Ölçümlediğim şey bu. Bugün Gazze’de katledilen Müslüman ile orada hürmeti, hakları, onuru zedelenen Müslüman ve Suriye’de tüm bu mezalimi yaşayan Müslüman ortasında hiçbir fark yok.

En dışarıdan baktığımda, eşit derecede üzülebilmeliyim. Rejimin günahlarının yalnızca bir kısmı ortaya döküldü; muhtemelen çok daha net ortaya çıkacak, Baas rejiminin ne olduğu ile ilgili. Ben yeniden birtakım insanlara bakacağım; bilhassa Filistin için sesini çok yükselten insanlara. Rejimin bu günahları ile nasıl bir bağlantı kuracaklar? Kimilerinin, eminim, Filistin için ses çıkarırken Suriye için susacaklarını göreceğim. Yeni idaresi “ABD ajanı” olmakla suçlayacaklar, hapishane manzaralarını “uydurma” diyecekler. “Esed zalim, lakin…” diyecekler. “Ama” derseniz bilirsiniz, öncesi iptal olur.

“Şu anda Esed’in esasen bilinen hatalarını konuşmak, bizi İsrail’i konuşmaktan alıkoyduğu için aslında şeytanın bir oyunu” diyen Müslüman da şeytanın oyununa gelmiş oluyor. Şeytan bazen sağdan da yaklaşıyor ya…

Bizim durmamız gereken yerin şurası olduğu kanaatindeyim: Zalim kimse ona karşı, mazlum kimse ondan yana durmamız lazım. Suriye’de yaşananlara gözümüzü kapatıp, Filistin’dekilere ortalığı ayağa kaldırarak reaksiyon göstermemiz, tek başına vicdanlı olmuyor. Bu yalnızca bir manipülasyon olabilir, gazla hareket etmek olabilir, bir siyasi ajandaya uygun çalışmak ya da kapılmak olabilir.

O yüzden ben, “Vicdan terazisi: Suriye,” diyorum. Bugün bakıldığında, herkesin kendi kalbini yoklaması lazım. Suriye’de yaşanan bu mezalim, 61 yıllık kanlı defter kapandıktan sonra, içinde hâlâ Esed’e, Suriye’deki destekçilerine ya da sürece dair sempati duyan ya da orada yaşananlara inanmaktan tutup oralara gözünü kapatmaya kadar hal geliştirenler, kalbini yoklasın. Sahiden bir kalbi var mı?

Müslümanın sevincine sevinmek, kederiyle üzülmek, bir bedenin organları üzere acılarını hissetmek, Efendimiz’in Müslümanlık tarifidir. Bir organ var, kanıyor; onu boş veriyorsun, acısını hissetmiyorsun. Öbür kanayan bir organı ise daima öne çıkarıyorsun. O vakit “Orayı niçin hissetmiyorsun?” sorusu sorulur. Bir bedenin organları olmayı başaralım.

İsrail, bu çelişkilerden besleniyor aslında. Çok âlâ biliyorlar; insanların acı, zalim, günahsız seçtiğini görüyorlar. Hakikaten dengeli olabilsek, zalimin de işi zorlaşacak. Bu noktanın değerli olduğunu düşünüyorum.”