Gazze’deki kimyasal tesir yıllarca geçmeyecek

İsrail’in Gazze’ye yönelik insanlık dışı ataklarında 1 ayı aşkın müddet geride kaldı. Bu süreçte tonlarca bomba kullanan İsrail, yasaklı silahları kullanmaktan da çekinmiyor. Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Tıbbi KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) Anabilim Kolu Başkanlığı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Kenar, bombalardaki kimyasal silahların yöre halkına verdiği zararın yanı sıra atıldığı ortam ve etraf için de büyük bir tehlike olduğunu belirterek, “Bu zehirleyici kimyasallar, hava, su, toprak, bitki, ağaç ve tarım eserlerine karışarak hem etraf hem de oradaki canlılar için risk oluşturuyor. İnsan sıhhatini tehdit etmenin yanı sıra etkilediği topraklarda tarım yapılamamakta, kirlettiği sularda canlılar hayatlarını sürdürmelerini zorlaştırıyor. Üstelik bu tesirler yıllarca devam ediyor” dedi.

Kimyasallara uzun müddetli maruz kalmak, teneffüs yolları, hudut sistemi bozuklukları ve üroloji problemleri da dahil olmak üzere pek çok aksiliğe yol açabiliyor. Bombalarla ortaya saçılan bu kimyasalların içme ve kullanma suları ve su kaynaklarında yaygın kirliliğe yol açtığını hatırlatan Prof. Kenar, “Kimyasallar su kaynaklarını direkt kirlettiği üzere, uçuculuğu sayesinde kolay kolay havaya karışıyor. Akabinde yağmurla sularda birikiyor. Su ortamlarındaki besin zinciri de yeniden bu kimyasallar nedeniyle bozuluyor” diye anlattı.

Kimyasal casusların etrafa salındığında biyolojik birikim ve biyobüyüme süreçlerine tesir ettiğini vurgulayan Kenar, “Aynı halde bu toksik unsurlar beşerler tarafından yutma, soluma yahut cilt teması üzere çeşitli maruz kalma yolları yoluyla alındığında da biyobirikim meydana geliyor. Görüldüğü üzere, İsrail tarafından kullanılan bombaların içindeki kimyasallar yalnızca insanları saf dışı bırakmak yahut öldürmek için kullanılmakla birlikte tıpkı vakitte besin ve su stoklarını ve çevreyi kirletmek için kullanılabiliyor” diye anlattı.

Kimyasal bombaların ani vefat ve yaralanmaların dışında hayatta kalanlar üzerinde uzun vadede yıkıcı ve olumsuz tesir bıraktığını söz eden Kenar, “Bombaların oluşturduğu fizikî ziyanlar içerisinde yanıklar, teneffüs badiresi ve göz yaralanmaları üzere önemli tesirlere neden olabilir. Hayatta kalanlar ciltte güzelleşmeyen lezyonlar, kabarcıklar ve şiddetli kronik ağrı ile yaşayabilirler. Oluşan teneffüs sorunları, kronik akciğer hastalıkları ve kanser riskinde artış görülebilir. Kimi durumlarda, kimyasal silahların kullanılması ile hayatta kalanlarda oluşan bu tesirler ömür uzunluğu sıhhatlerinin bozulmasıyla sonuçlanabilir. Bir öteki tesir ise, oluşan ruhsal travma olup, hayatta kalanlar, kimyasal hücumlar sırasında yaşadıkları üzücü tecrübelerin bir sonucu olarak sıklıkla anksiyete, depresyon ve travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) dahil olmak üzere ruhsal sıkıntılar yaşayabilir. Hayatta kalanlar daima tıbbi izleme ve tedaviye muhtaçlık duyacaklardır” formunda konuştu.

Kimyasal bombaların olumsuz tesirlerine dikkat çeken Kenar, “Kimyasal silah kullanımının yasaklanması ve hayatta kalanlara güzelleşme ve rehabilitasyon konusunda takviye sağlanmalı. Bu istikametteki milletlerarası uğraşların değerini her fırsatta vurgulamak gerekiyor” diye açıkladı.